EuroBasket, her zaman favorilerin sahne aldığı ama aynı zamanda “peri masalları”nın de yazıldığı bir turnuva oldu.
Beklenmedik galibiyetler, tarihin akışını değiştiren sonuçlar ve küçük ülkelerin devleri saf dışı bıraktığı unutulmaz anlar… 2025’te Finlandiya’nın Sırbistan’ı Riga’da saf dışı bırakması bu geleneğin son halkası oldu. Şimdi gelin tarihteki en çarpıcı sürprizlere göz atalım.
Finlandiya 2025: Yeni Neslin Masalı 🇫🇮
Turnuvanın en güçlü favorilerinden biri olarak gösterilen Sırbistan, Nikola Jokic liderliğinde altın madalya için sahaya çıkmıştı. Ancak Lauri Markkanen önderliğindeki Finlandiya, Son 16’da tarihe geçen bir zafer elde etti. Koç Lassi Tuovi maç sonrası, “Biz bu ‘underdog’ rolünü seviyoruz. Küçük takımlar da büyük hayaller kurmalı” diyerek bu başarıyı özetledi. Bu galibiyet, sadece bir sürpriz değil; EuroBasket tarihinde yeni bir kilometre taşıydı.
İtalya 2022: Jokic’in Mücadelesi Boşa Gitti 🇮🇹
2022’de Sırbistan, grup aşamasını fırtına gibi geçtikten sonra Berlin’de İtalya’ya 94-86 yenilerek turnuvaya erken veda etti. Nikola Jokic’in 32 sayı – 13 ribaundluk performansı boşa giderken, İtalya’da Marco Spissu 22 sayı – 6 asist ile tarihi bir galibiyete imza attı. Bu sonuç, Sırbistan basketbolu için şok dalgası yaratmıştı.
Polonya 2022: Ponitka’nın Triple-Double Efsanesi 🇵🇱
Aynı turnuvada bir başka büyük sürprizi Polonya yaptı. Çeyrek finalde Slovenya’yı 90-87 mağlup ederek Luka Doncic’in altın hayallerini yıktılar. Maçın kahramanı ise Mateusz Ponitka oldu: 26 sayı – 16 ribaund – 10 asistlik triple-double ile tarihe geçti. Polonya, o güne dek kimsenin beklemediği bir yarı final bileti aldı.
Kuzey Makedonya 2011: Kaunas’ı Sessizliğe Boğdular 🇲🇰
2011’de turnuvanın en dengeli kadrolarından biri Litvanya’ydı, üstelik ev sahibi avantajına sahiptiler. Ancak Bo McCalebb’in 23 sayılık liderliğiyle Kuzey Makedonya, Kaunas’ta 67-65 kazanarak yarı finale yükseldi. Bu sonuç, sadece Litvanya’yı değil tüm Avrupa basketbolunu şok etti. O gün salondaki sessizlik, tarih kitaplarına geçti.
Fransa 2005: Gençlerin Doğuşu 🇫🇷
Sırbistan-Karadağ, kendi evinde beş NBA’li bir kadroyla mutlak favori gösteriliyordu. Ancak Tony Parker ve Boris Diaw gibi genç yıldızların önderliğindeki Fransa, 74-71 kazanarak ev sahibini turnuvadan eledi. Bu maç, Fransa basketbolunun yükselişinde bir dönüm noktası oldu.
Letonya 2001: Litvanya’yı Yıkan Fırtına 🇱🇻
2001’de Litvanya, madalya için iddialıydı. Ancak Play-Off turunda komşu Letonya karşısında 94-76 gibi farklı bir yenilgi aldılar. Ainars Bagatskis’in 25 sayılık performansı, Letonya’yı 1939’dan sonra ilk kez çeyrek finale taşıdı. Bu zafer, Letonya basketbolunun yeni bir dönemini başlattı.
Almanya 1993: Sıfırdan Şampiyonluğa 🇩🇪
1993’te Almanya, grup aşamasını 2-3 ile bitiren dördüncü sıradan çeyrek finale yükseldi. Ardından sırasıyla İspanya (79-77), Yunanistan (76-73) ve finalde Rusya (71-70)’yı mağlup ederek şampiyon oldu. Christian Welp’in unutulmaz “and-one” smacı, Alman basketbol tarihinin en ikonik anlarından biri oldu.
Yunanistan 1987: Galis’in Altın Yazı 🇬🇷
Sovyetler Birliği, turnuvaya 7-0 ile gelmişti. Ancak ev sahibi Yunanistan, çeyrek finalde İtalya’yı, yarı finalde Yugoslavya’yı eledi ve finalde 103-101’lik skorla Sovyetler’i devirdi. Nikos Galis’in 40 sayılık performansı, sadece bir zafer değil; Sovyet hegemonyasının sonunun başlangıcı oldu.
Çekoslovakya 1985: Drazen’i Susturan Zafer 🇨🇿
Drazen Petrovic’in yıldızlaştığı Yugoslavya, finale gitmeyi planlıyordu. Ancak çeyrek finalde Kamil Brabenec’in 32 sayısıyla Çekoslovakya 11 sayılık bir farkla galip geldi. Herkesin favorisi olan Yugoslavya elenirken, Çekoslovakya final oynama hakkı kazandı.
Genel Değerlendirme 🏆
EuroBasket tarihi, devlerin yıkıldığı ve sürprizlerin efsaneye dönüştüğü bir serüven. 1987’de Galis’in Sovyetler’i devirmesinden 2025’te Finlandiya’nın Sırbistan’ı elemesine kadar birçok “mucize” basketbol tarihine kazındı. Bu sürprizler yalnızca skor tablolarına değil, basketbol kültürüne de damga vurdu.
Belki de EuroBasket’in en güzel yanı, her zaman yeni bir peri masalına kapı aralaması. Peki, sence en büyük sürpriz hangisiydi: 1987’de Yunanistan mı, 2025’te Finlandiya mı?
